سرویس پیام کوتاه سازمان هواشناسی کشور
به اطلاع کاربران محترم میرساند ارائه آخرین وضعیت آب و هوایی شهرها و پیش بینی 24 ساعته مراکز استانهای کشور از طریق سیستم پیام کوتاه (SMS) میسر گردیده است . جهت اطلاع از آخرین وضعیت آب و هوایی شهرها پیغام خود را شامل پیش شماره تلفن شهر مورد نظر و جهت اطلاع از پیش بینی 24 ساعته مراکز استانهای کشور پیغام خود را شامل پیش شماره تلفن شهر مورد نظر بدون 0 به وسیله تلفن همراه به شماره تلفن 09123055005 ارسال نمایید و منتظر دریافت پاسخ بمانید. در فاصله چند ثانیه اطلاعات مورد نظر از طریق تلفن همراهتان به اطلاع شما خواهد رسید.
مثال : برای دریافت آخرین وضعیت آب و هوایی شهر تهران 021 و برای اطلاع از پیش بینی 24 ساعته 21 را بایستی به شماره تلفن 09123055005 ار سال نمایید.
لیست پیش شماره تلفن شهرهای کشور
یکی از مدلهایی که برای مطالعات آبخیزداری و سیلخیزی کاربرد فراوانی دارد مدل HEC-HMS[1] است. این مدل نسخه توسعه یافته HEC-1 و تحت ویندوز است که برای شبیهسازی پاسخ رواناب سطحی یک حوضه آبخیز نسبت به بارندگیهای معین طراحی شده است. این مدل، حوضه آبخیز را به عنوان یک سیستم بهم پیوسته با مولفههای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی نمایش میدهد. هر مولفه مدل یک جنبه از فرایند بارش - رواناب را در داخل بخشی از حوضه که معمولاً به عنوان زیرحوضه در نظر گرفته میشود شبیهسازی میکند. بعبارت دیگر مولفههای مختلفی برای شبیهسازی سیستم فیزیکی حوضه ترکیب میشوند و هر مولفه قسمتی از محاسبات لازم را برای یک هیدروگراف کامل انجام میدهد.
- ساختار مدل :بخشهای اصلی مدل را سه مجموعه به شرح ذیل تشکیل میدهند:
الف- مــدل حـوضه :(Basin Model) که شامل پارامترها و دادههای مرتبط با عناصر(Element) هیدرولوژیکی است. این عناصر عبارتند از زیرحوضهها، بازههای روندیابی، محل اتصال آبراههها (Junction)، مخازن، چشمه، منبع و محل انحراف آب(Diversion) رواناب زیرحوضهها میتواند بصورت یکپارچه و یا توزیعی محاسبه شود. در مدل یکپارچه، بارش و تلفات بصــورت میانگین مکانی روی زیرحوضه در نظر گرفته میشود. در روش توزیعی بارش مؤثر در سطح کوچکترین جزء تقسیم )سلول) محاسبه شده و تبدیل بارش مؤثر به رواناب مستقیم بوسیله روش اصلاح شده کلارک (Modclark)صورت میگیرد.
- در بــخش تــلفات (Losses) حوضه انتخابهای متعددی و جود دارد.از جمله میتوان به روشهای شماره منحنی (SCS-CN)، تلفات اولیه(Initial/constant)، کمبود اشباع (Deficit/constant)، گرین -آمپت(Green-Ampt)، شماره منحنی سلولی (Gridded SCS-CN) و محاسبه رطوبت اشباع (SMA) اشاره نمود.
-در بــخش تــبدیل روانـاب (Runoff Transformation) نیز انتخابهای متعددی از قبیل روش هیدروگراف واحد SCS،اشنایدر، کلارک، کلارک اصلاح شده (Modclark) و نیز روش موج سینماتیک برای تبدیل بارش مازاد به رواناب وجود دارد.
- در بخش روندیابی آبراههها (Routing)، انتخابهایی از قبیل روش ماسکینگام، پالس اصلاح شده، موج سینماتیک، روش تـــاخـیر(Lag model) و روش ماسکینگام-کانژ موجود است که استفاده هر یک از این روشها نیاز به دادههای خاص خود)بعنوان ورودی(دارد.
ب- مــدل بــارش :(Precipitation Model) شامل مجموعه اطلاعات مورد نیاز برای تعیین بارش تاریخی یا طراحی است که برای اتصال با مدل حوضه بکار میرود. روشهای محاسباتی بارش در این مدل شامل: روش رگبار استاندارد پروژه و برآورد فراوانی رگبار (USACE,1989)، روش وزنی مجذور عکس فاصله(Inverse distance weighting)، روش وزنی دلــخواه کاربر (User-specified gagewei ghting)، روشهای تعیین سطوح تحت تاثیر ایستگاهها مانند چندضلــعیهای تیـــسن، روش تعـــیین هــیتوگـــراف بــارش (User-specified Hyetograph) و روش بارش سلولی (Grid-Based Precipitation) است که روش اخیر بصورت یک مدل توزیعی در روش Modclark استفاده میشود.
ج- شاخصهای کنترل :(Control specifications) شامل تاریخ و زمان شروع و خاتمه بارش و همچنین گام زمانی (Time nterval) برای محاسبات شبیهسازی است. علاوه بر موارد فوق مدل HMS یک برنامه خودکار برای واسنجی پارامترها دارد که هر یک از پارامترها را باداشتن مقادیر اولیه تا نقطه بهترین تطبیق با دادههای دبی مشاهدهای کنترل مینماید و در پایان مناسبترین مقدار را معرفی میکند.
منبع : سایت دکتر فتح زاده و وبلاگ مهندسی آبخیزداری
|
||||||||||||
در یک ویژه نامه ترویجی آب و امنیت غذائی (وزارت جهاد کشاورزی، 1381) به نقل ازگزارش صندوق جمعیت ملل متحد آمده است که طی 70 سال گذشته جمعیت جهان 3 برابر و مصرف آب در جهان 6 برابر شده است. سالیانه به جمعیت جهان 75 میلیون نفر افزوده می شود و پیش بینی می شود که جمعیت کشورهای توسعه نیافته و کم توسعه یافته طی 50 سال آتی نیز از رشدی 300 درصدی فراتر رود. پیش بینی های خوش بینانه تا سال 2050 میلادی جمعیت جهان را7.9 میلیارد نفر برآورد نموده اند، این در حالی است که برخی پیشگوئی ها خبر از جمعیت 10.9 میلیار نفری در جهان دارند. نظریه ای بینابین این رقم را 9.3میلیارد نفر برآوردمی کند. همان منبع اضافه می نماید که در سال 1381 جمعیت ایران نیز از مرز 70 میلیون فراتر رفت. با در نظر گرفتن اینکه متوسط بارش سالیانه در ایران چیزی حدود یک سوم میزان جهانی آن است (مهدوی 1378)؛ می توان گفت مبحث آب توجه ویژه ای را می طلبد. (قابل ذکر است که همین مقدار ناچیز بارندگی نیز از توزیع مکانی یکسانی برخوردار نمیباشد بطوریکه در 28 درصد از سطح کشور مقدار بارش متوسط سالانه کمتر از 100 میلی متر بوده واین مقدار در96 درصد از سطح کشور از 200 میلی مترنیز کمترمی باشد). اقلیم فراخشک در 15 استان کشور ، در 7 استان و در 10 استان اقلیم غالب است، بنابراین مسئله بالا بودن تبخیر و تعرق نیز محدودیتی مضاعف محسوب می شود. (برای مشاهده جزئیات اینجا کلیک کنید.) با آنکه کشور ایران حدود 1.1 درصد از خشکی های جهان را به خود اختصاص داده است صرفا 0.34 درصد از آبهای جهان را در اختیار دارد. مسئله ریزشی فصلی این بارش و پارکندگی نامنظم آن هم خود مبحث جداگانه ای است.
|
هیدرولوژی چیست ؟
بر اساس آخرین مطالعات تا کنون 5 میلیارد سال از عمر زمین می گذرد و شواهد نشان می دهد که آب از همان ابتدای تشکیل کره زمین نقش مهمی در تحول و قابل سکونت کردن آن به عنوان تنها سیاره قابل زیست داشته است . با تشکیل اقیانوسها و در یاها و تشگیل بخار از روی آنها و ایجاد ابر و بارندگی و به طور کلی گردش آب در طبیعت و جاری شدن آب در رودخانه ها و بازگشت مجدد آن به طروق مختلف به اقیانوسها ، ابتدا زندگی اولیه با گیاهان و جانداران پست آغاز شد و سپس گیاهان و حیوانات عالی به وجود آمدند.
پوسته زمین که از سنگهای آذرین سرد شده تشکیل شده بود در اثر تماس با هوا و جو تحت تأ ثیر پدیده هوازدگی قرار گرفت و تغییرات همزمان آب ، دما و یخبندان باعث تکه تکه شدن سنگها شده وجاری شدن آبها آنها را جابه جا کرده و دشتهی وسیعی را که دارای پوشش خاک بودند به وجود آوردند . این پوشش خاکی همراه با آب قابل دسترس در طبیعت محیط مناسبی را برای رشد گیاهان فراهم شد و محیط مناسب برای زندگی بشر آماده و مهیا گردید . انسانهای نخستین از آب تنها برای شرب استفاده می کردند بتدریج با پیشرفت تمدن و گذشت زمان از آن برای گردش آسیابها ، کشاورزی و تمل و نقل نیز استفاده کرد.
همزمان با پیشرفت تمدنها استفاده از آب نیز شکل تازه ای به خود گرفت به طوری که در بسیاری از زمینه ها ، از کشاورزی گرفته تا صنعت و از همه مهمتر تولید انرژی از آب استفاده می شود و امروزه دسترسی به آب کافی و با کیفیت مناسب در زمان و مکان مناسب مد نظر می باشد و هرگونه کمبود آب را مانعی در جهت توسعه پایدار می داند به همین دلیل هرساله سرمایه های زیادی برای توسعه منابع آب و طرحهای مرتبط با آن مثل سدسازی و احداث شبکه های آبیاری و زهکشی ، آبخیز داری ، مهار سیل و تغذیه آبهای زیر زمینی انجام می دهند .
چرخه هیدرولوژی
گردش آب درطبیعت که به آن سیکل هیدرولوژی یا چرخه آب گفته می شود، عبارت است از حرکت وجابجائی آب درقسمتهای مختلف کره زمین. این سیکل یک چرخش ساده نیست بلکه مجموعه ای از حرکات وچرخشهای مختلف تحت تأثیر نیروی متفاوتی از جمله نیروی جاذبه ، تغییرات فشار وانرژی خورشیدی می باشد.این چرخش درسه بخش مختلف کره زمین یعنی اتمسفر(هواسپهر) یاچون هیدروسفر یا آب سپهر، لیتوسفریا سنگ سپهر صورت می گیرد. آب درداخل وبین این سرلایه درلایه ای به ضخامت 16 کیلومتر صورت می گیرد که 15کیلومترآن دراتمسفر وتنها 1 کیلومترآن درداخل لیتوسفر قراردارد.
سیکل هیدرولوژی درواقع یک سیکل بدون ابتدا وانتها می باشد. بدین ترتیب که آب ازسطح دریاها وخشکیها تبخیر شده وارد اتمسفر می گردد وسپس دوباره بخارآب واردشده به جو طی فرآیندهای گوناگون به صورت نزولات جوی یا برسطح زمین ویا بر سطح دریاها واقیانوسها فرو می ریزد. پس نزولات جوی ممکن است با سه حالت روبرو شوند:
1- قبل از رسیدن به سطح زمین توسط شاخ وبرگ گیاهان گرفته میشوند.(برگاب،باران گیرش(
2- درسطح زمین جاری می شوند.(رواناب(
3- درخاک نفوذ مd کنند.
مقداری از آب که در داخل خاک نفوذ می کند یا براثر تبخیر به هوا برمی گردد یا وارد منابع آب زیر زمینی می شود که سرانجام از طریق چشمه ها ویا تراوش به داخل رودخانه ها مجدداً در سطح زمین ظاهر می گردد. درتمام این موارد آب با تبخیر وبازگشت مجدد به اتمسفر سیکل هیدرولوژی یا گردش آب در طبیعت را تکمیل می کند .. عناصر مهم گردش آب در طبیعت را بارندگی P رواناب(R)-تبخیر(E) -تعرق(T) -نفوذ(I)-وجریانهای زیرزمینd(G)تشکیل می دهند
منبع : sinab84.mihanblog.com